Skip to content

Митот за убавиот Ганимед и Зевс

„Зевс го одведе златнокосиот Ганимед поради неговата убавина, за да биде меѓу бессмртните и да им лие пијалок на боговите во храмот на Зевс – чудо што треба да се види –, почестен од сите бесмртници додека го црпи црвениот нектар од златен сад“. 

Хомерска химна 5 на Афродита

Ганимед бил млад човек од Троја. Неговата убавина била неспоредлива и затоа Зевс го киднапирал и го однел на Олимп за да му служи како пехарник и љубовник. Митот за Ганимед е важен чекор во историјата на хомосексуалноста. Но, има и помрачна страна на приказната. Иако ниту еден од изворите не ја споменува возраста на Ганимед, се претпоставува дека тој бил прилично млад, веројатно адолесцент. Следствено, овој мит може да се поврзе со старогрчката педерастија.

Кој беше Ганимед?

„Божјиот  Ганимед кој е роден како најправеден меѓу смртните луѓе“ Хомер Илијада

Митот за Ганимед

Митот за Ганимед бил особено популарен меѓу Грците и Римјаните. Првото забележано споменување на Ганимед е во Хомеровата Илијада која датира од 8 век п.н.е.  Други значајни извори ги вклучуваат Хесиод, Пиндар, Еврипид, Аполодор, Вергилиј и Овидиј. Според Хомер, Пиндар и Аполодор, Ганимед бил син на Трос и Калиро. Меѓутоа, Еврипид и КиКерон, напишале дека тој е син на Лаомедон, додека има други подоцнежни спомнувања дека тој бил син на Ил. Ова не е единственото несогласување меѓу античките извори. Се чини дека античките писатели усвоиле различни традиции на митот на Ганимед, кој бил прилично чест феномен во грчката митологија. Се чини дека Грците уживале во прераскажувањето на митовите со малку изменети приказни, практика која го поттикнала креативниот дух што се изразувал преку античкиот театар. 

Ганимед бил овчар од градот Троја и, иако ниту еден од изворите не ја споменува неговата возраст, постојано ни кажуваат дека бил убав и млад. Неговата убавина очигледно била толку голема, толку „божја“ (на грчки, антитеос) како што кажале Хомер и Хесиод, што дури ни самите богови не можеле да му одолеат. Особено, Зевс, вообичаениот осомничен во речиси секој грчки мит поврзан со заведување и силување, одлучил дека Ганимед е премногу совршен за да оди по земјата. Зевс се трансформирал во орел или испратил орел и го киднапирал убавиот Ганимед кој бил донесен на Олимп. Таму бил пречекан од Зевс кој му понудил, да стане негов пехарник; да го тура божествениот пијалок наречен нектар, во чашите на Зевс и на другите богови. Со оваа работа добил и друга заслуга. Зевс, исто така, се понудил да го направи Ганимед бесмртен, благословен со вечна младост, кој засекогаш служи на банкети на боговите.

Прочитајте го и „митот за Тереј и казната на Зевс“.

Напишете коментар