Дали некогаш сте слушнале дека колку помалку знаете, толку сте посмирени? Дали незнаењето е навистина благослов? Дали им е полесно на неуките? Дали тие навистина не го гледаат страдањето на другите? Дали не се погодени од банкарските измами, лоша состојба, туѓата болест и сиромаштија?
Дали сме навистина слепи или ние одлучувме да не видиме?
Секој ден се среќаваме со разни ситуации во кои можеме да видиме проблем, секако, ако одлучиме така. Питачи на улиците – дали нашиот проблем е нивната сиромаштија? Луѓето обично ги одминуваат со свртена глава.
Колкумина од вас престанаа да јадат брза храна и се откажаа од газирани сокови само затоа што тоа е штетно за вашето здравје? Што е со пушењето? Како реагирате кога ги слушате докторите на ТВ како нагласуваат дека смртоноста кај пушачите е поголема?
Како и да е, што се случува кога станува збор за проблеми кои се поглобални по природа? Кога станува збор за банкарска измама, кога Владата не донесува закони во врска со безбедноста и здравјето? Ако поединци се појават и забележат дека има проблем некаде, дали ќе реагираат (и зошто да не)? Што нè прави „слепи“ за работи што не ги сакаме?
Станува збор за намерно слепило. Се чини дека ќе избереме да не гледаме нешто што не сакаме, да не го забележуваме и обработуваме. Така проблемот не станува наш и не ни предизвикува никаков товар или чувство на непријатност. Она што треба да се потенцира е дека причината за доброволното слепило е во човечката биологија, во начинот на кој функционираме. Ова не е карактеристика на лошите луѓе, туку феномен што се однесува на сите нас.
Нашиот мозок побрзо и полесно ги забележува, обработува и запомнува информација што ни е позната, а која е во наша полза и се согласува со нашата слика за себе како добра, грижлива, паметна, свесна личност со што го импресионира нашето его. Соодветно на тоа, ние скоро автоматски ќе одлучиме да не ги забележуваме сите информации што се спротивни на тоа.
Зошто?
Големиот проблем се јавува во два дополнителни отежнувачки аспекти и сите тие се однесуваат на сите нас. Едниот е индивидуален, другиот колективен. Фактот кој се однесува на поединецот е тоа дека кога ќе забележиме проблем самостојно, одлучуваме да не обрнуваме внимание, да го игнорираме и да продолжиме понатаму. Причините се разни: мрзеливост, несигурност во нечие знаење, страв од реакција на другите, страв од отфрлање, недостаток на храброст, желба да се вклопиме и да не отскокнуваме, чувство колку е (не) безбедно да се зборува јавно и отворено за проблемите, фактот дека дијалогот не се цени и почитува.
Сепак, дури и кога има индивидуи кои успеваат да ги надминат сите овие тешкотии и отворено ни укажуваат на некои проблеми или работи што ги правиме лошо, што правиме? Ги нарекуваме чудаци и го игнорираме она што го велат. Ние велиме: „Да беше така, зарем медиумите немаше да кажат за тоа? Зарем не би нè научиле на училиште? “
Тогаш никој не мисли дека медиумите се цензурирани и дека постојат моќни луѓе кои не се заинтересирани луѓето да ја знаат вистината. Ние дури и не размислуваме за фактот дека луѓето кои работат во медиумите се само луѓе, и дека доброволно слепило се однесува и на нив.
Сепак, сосема оправдан аргумент би бил: зошто ги вработуваме сите овие паметни, образовани, елоквентни луѓе ако не добиваме многу од нив? 85% од луѓето кои забележуваат проблем на работното место одлучуваат да не реагираат. Што да се стори кога тие 85% вклучуваат адвокати, лекари и медицински персонал, наставници, политичари, економисти?
Сепак, сите сме луѓе и сето ова се однесува на сите нас. Сигурно понекогаш се наоѓаме на обете страни – понекогаш забележавме проблем, но решаваме да не го гледаме и да не реагираме. Некогаш сме тие што ги игнорираа туѓите приказни за работи што не ги сакаме.
Но, ако сите решиме да бидеме слепи затоа што така е полесно, до каде ќе стигнеме? Иако доброволно слепило е феномен што се однесува на сите нас, дали тоа ни дава за право да му се предадеме? Како се справувате со вакво нешто?
Одговорот на ова е навидум многу едноставен. Доволно е да имате само малку храброст да го поставите вистинското прашање. „Дали сме сигурни дека тоа е најдоброто што можеме да го направиме? Дали имаме друг избор? “
Поставувајќи го вистинското прашање, другите ќе сфатат дека не се единствени во своите сомнежи што ќе им даде поддршка да зборуваат. Еден по еден, сите ќе можат слободно да пријавуваат и ќе се види дека сомнежите се пораспространети отколку што се чини. Дека сите всушност го гледаат истото, исто одлучиле да не го видат тоа.
Потоа, се создава погодна атмосфера за дијалог што може да резултира со голем број нови решенија, оригинални и потенцијално плодни. Бидејќи да се покорувате на вашите стравови и да одлучите да ослепите, не значи да бидете слободни и ефикасни. Слободата не постои ако не ја искористиме и проблемот не може да се реши доколку не се признае (не се гледа) дека воопшто постои.
Затоа, пред да започнеме да ги критикуваме другите, следниот пат, да ги преиспитаме сопствените ставови – колку сме слепи? Кога спаѓаме во оние 85% кои ќе свртат глава од проблемот и нема да го видат иако постои? За кои сегменти од животот сме особено слепи? Како тоа влијае на нас и на околината? Ако сакаме позитивни промени, понекогаш потребно е многу малку, како добро прашање, како поттик. Сепак, мора да бидеме промената што сакаме да ја видиме во светот.
Прочитајте зошто сосема е во ред ако некогаш ништо не е во ред.
Вљубена во кафе, мачки и пишан збор. Бескрајно романтична.