Гај Ваалериј Катул се родил во Верона, околу 84 година п.н.е., во угледно и богато семејство. Се школувал во Верона и во Рим, каде уште на млада возраст влегол во најугледните кругови. Особено многу се дружел со Цицерон и со Непот, кои во него откриле талентиран поет. Во Рим ја запознал убавата и превртлива Клаудија, која ја опеал во своите песни под името Лезбија, според островот Лезбос каде живеела поетесата Сафо – неговиот поетски идеал. Иако многу ја сакал, поради нејзиниот карактер, повеќепати Катул имал кавги со неа, а најпосле, со тешко срце, ја оставил. Исто така, се знае дека патувал по Витинија и по Мала Азија. Тој имал имот на езерото Гарда (lacus Benacus), каде понекогаш престојувал, одмарајќи се. Умрел млад, на триесетгодишна возраст.
Творештво
Катул напишал повеќе од сто пократки и подолги песни (љубовни, елегии и епиграми) во метрички облик и сите тие се сочувани до ден-денес. Од техничка гледна точка, неговите песни се совршени, поради што го нарекле elegantissimus poetarum. Тој има големо значење за развојот на римската книжевност како првиот голем уметник што се изразувал во стихови, а уште пред Хорациј, тој ги пренесол еолските стихови во римската книжевност. Најголем придонес кон неговата поетска слава имале песните за саканата Лезбија, со што тој бил првиот претставник на римската лирика. Неговата поезија претставува вркса меѓу хеленската и европската поезија. Ги превел и ги адаптирал хеленските лиричари, особено славната поетеса од Лезбос Сафо.
На Лезбија
Ми се чини рамен на Бога тој е
дури и ги надвишил сите пози
тој што седи наспроти тебе и те
гледа и слуша
милно кај се смееш, мене пак беден
здивот ми се зеде, штом само тебе
Лезбијо, те видов, ни глас во грло
Лезбијо немам.
Јазикот ми трепне, а нежен пламен
в телото ми струи и чудни звуци
в ушите ми ѕунат и мрак ми паѓа
веднаш на очи
Препев: Љубинка Басотова
Вљубеник во книжевноста кој верува во светлината на зборот и на љубовта.