За Иво Андриќ знаеме многу. Бил непоправлив меланхоличар, мистериозен, елегантен, далечен. Но, иако бил меланхоличен, тој уживал во тоа! Како и секој меланхоличар бил трпелив, но силен. За таа жена, таа љубов, тој чекал да ја има половина живот. Која била таа жена? Која била таа љубов? Која е таа жена која веќе не е меѓу нас? Која е Милица Бабиќ?
Која била Милица Бабиќ?
Милица Бабиќ е родена на 2 септември 1909 година во Босански Шамац. Таа била ќерка на богат трговец. Како дете, покажувала уметнички склоности, па татко и ја испратил во Виена да студира. Таму студирала на Факултетот за применета уметност, а подоцна специјализирала театарски и модни носии. Во 1931 година, Милица дошла во Белград и станала костимограф, односно костимограф во Националниот театар.
Во тоа време, таа се омажила за Ненад Јовановиќ, почитуван новинар и преведувач, а во 1939 година се преселила со него во Берлин, каде и го запознава Иво Андриќ. Ненад бил назначен за аташе за печат во Берлин. Бидејќи Милица не сакала да биде сопруга на аташе, таа работела во Берлин како моден дописник за Политика.
Втората светска војна била болна за Ненад. Тој поминал добар дел од војната во логорот Дахау, како и за неа. Меѓутоа, кога земјата се ослободила, театарскиот живот во Белград процветал и така Милица можела да го покаже својот талент.
Андриќ беше пријател на оваа двојка и сè до смртта на Ненад копнеел по Милица, и таа била негова инспирација и љубов. Во писмата што ги испратил на оваа двојка, Андриќ се потпишувал како Мандарин, затоа што таа му го дала тој прекар.
По скоро 20 години пријателство и познанство, во 1957 година, Ненад починал. Писателот веќе не знаеше како да ја сокрие својата љубов кон Милица, па само една година подоцна Иво и Милица се венчале. Тогаш открил дека Милица е всушност „Јелена, жена која не постои“. Таа не е плод на фантазијата, туку плод на неговиот повеќедецениски копнеж за Милица.
Била со него на церемонијата по повод доделувањето на Нобеловата награда за литература
Милица била со него во еден од најважните моменти во неговиот живот – на церемонијата по повод доделувањето на Нобеловата награда за литература, во 1961 година.
Нивната врска, за жал, траела многу пократко од копнежот и чекањето. Милица починала во 1968 година.
Потоа тој напишал:
„Сега гледам – судбина ни е да согориме. Отсекогаш така гледав на светот и себеси во него, иако немав секогаш сила или можност да ја погледнам таа вистина во очи и да ја прифатам мирно. Сега, кога целата моја добрина е изгорена во еден момент, јасно гледам: сè што е родено на земјата и живее под сонцето оди по тој пат. И нема потреба да бараме причина, значење или објаснување за тоа“.
По нејзиното трагично заминување, тој целосно се повлекол, избегнувал друштво и настани, а неговото здравје станувало сè послабо. Починал 7 години подоцна, во 1975 година, а урната му беше положена во Алејата на заслужни граѓани, покрај гробот на неговата единствена љубов.
Зад себе остави дела за сите времиња кои имаат универзална вредност и неговата љубов за Милица Бабиќ, за која и денес луѓето пишуваат и зборуваат.
Вљубеник во книжевноста кој верува во светлината на зборот и на љубовта.